Let op bij een mediationclausule

Op 26 januari 2024 is een conclusie verschenen van Advocaat-Generaal (AG) De Bock in de zaak tussen CSW en PPSB. Het ging over een mediationclausule. Met andere woorden: een clausule in een overeenkomst dat bepaalt dat partijen bij een geschil eerst mediation dienen te volgen, alvorens het geschil aan een rechter voor te leggen.

Dit is een advies aan de Hoge Raad. De Hoge Raad hoeft het advies niet te volgen, maar het is wel een interessante conclusie.

Kort gezegd: let op bij een mediationclausule. Partijen zijn eraan gebonden en dienen eerst het traject van mediation te volgen alvorens zij naar de rechter kunnen stappen.

Mediation: eerst mediation proberen?

In 2018 was tussen CSW en PPSB een geschil ontstaan over een koopovereenkomst met betrekking tot de koop en verkoop van aandelen. In de koopovereenkomst was een arbitraal beding opgenomen met een mediationclausule. Partijen zullen eerst via mediation moeten proberen een geschil op te lossen voordat zij dit aan een arbiter mogen voorleggen. De mediationclausule moet er dus voor zorgen dat een geschil niet direct bij een arbiter kan worden voorgelegd. PPSB startte echter direct een arbitrageprocedure. CSW verweerde zich door te stellen dat de arbiter onbevoegd was dan wel dat hij de zaak aan moest houden doordat in strijd met de mediationclausule was gehandeld.

De vraag die bij de Hoge Raad voorligt, en die nu beantwoord is door de AG, is of een mediationclausule in een arbitraal beding rechtens afdwingbaar is. Volgens AG De Bock is dit het geval. Wanneer een partij zich niet houdt aan de mediationclausule moet de arbiter de zaak aanhouden totdat partijen alsnog het geschil via mediation hebben geprobeerd op te lossen.

Vonnis arbiter en gerechtshof over mediationclausule

PPSB heeft op 19 februari 2019 de voorzieningenrechter verzocht om een arbiter aan te wijzen. Ondanks bezwaar van CSW werd dit verzoek gehonoreerd. De mediationclausule staat niet aan benoeming in de weg volgens de voorzieningenrechter. De aangewezen arbiter oordeelde hetzelfde. De arbiter veroordeelde CSW tot betaling van 192.433 euro en wees de vordering van CSW in reconventie af.

CSW begint daarom een vernietigingsprocedure van het arbitrale vonnis bij het gerechtshof Den Haag. Aan haar vordering legt CSW onder andere ten grondslag dat een geldige arbitrageovereenkomst ontbreekt (artikel 1065 lid 1 onder a Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering), nu het geschil niet is voorgelegd bij een mediator. Het Hof overweegt dat tussen partijen geen bindende verplichting tot mediation was overeengekomen omdat uit de overeenkomst tussen CSW en PPSB voortvloeit dat een arbiter ook kan worden benoemd wanneer te verwachten is dat het geschil niet kan worden opgelost door een mediator. Dit is ook zo wanneer een van de partijen, in dit geval PPSB, niet bereid is om een het geschil voor te leggen aan een mediator.

CSW heeft tegen dit arrest een cassatieberoep ingesteld.

AG: eerst voldoen aan mediationclausule, dan pas naar arbiter of rechter aanzoeken

De vraag die centraal staat bij het cassatieberoep is of een mediationclausule in een zakelijke overeenkomst tussen professionele partijen rechtens afdwingbaar is. Volgens de AG is dit het geval. Wanneer een partij zich verweert met de stelling dat een arbiter niet bevoegd is omdat er een mediationclausule in de overeenkomst staat, moet de arbiter de procedure aanhouden totdat aan de mediationclausule is voldaan. Het nakomen van een mediationclausule is, volgens de AG, een inspanningsverbintenis. Wanneer hieraan is voldaan is afhankelijk van de omstandigheden.

De AG is ook van mening dat een mediationclausule werking heeft bij een rechterlijke procedure. Daarnaast is een mediationclausule volgens de AG ook geldig bij een afspraak gemaakt tussen particulieren.

De conclusie van de AG leest u hier.

De uitspraak van de Hoge Raad wordt verwacht op 28 juni 2024.

Procesrechtadvocaat Amsterdam

Heeft u een vraag over welke instantie u dient te benaderen bij een geschil? Of heeft u andere procesrechtelijke vragen?
Neem dan contact op met procesrechtadvocaat Amsterdam Lisa Jie Sam Foek (lisa@fennekadvocaten.nl).