ABNAMRO boete AFM

ABNAMRO boete AFM: Een zorgwekkende ontwikkeling in boete oplegging van de AFM en het renteswapdossier. De AFM heeft in oktober 2015 een boete aan ABN AMRO opgelegd van EUR 750.000,-, dit vanwege het schenden van de zorgplicht bij renteswap dienstverlening door ABN AMRO. Deze boete is door AFM ingetrokken, zonder dat precies duidelijk is waarom de boete is ingetrokken. Als advocaat gespecialiseerd in boete besluiten van de AFM vind ik het een opmerkelijk, maar vooral onduidelijke voorval. Of het een gunstige ontwikkeling is, valt nog maar te bezien. Wanneer trekt de AFM boetes in en wanneer is het opportuun?

Publicatie boete achterwege gelaten

Het eerste dat opvalt, is dat publicatie ABNAMRO boete AFM achterwege is gelaten en er ook geen uitleg is gegeven waarom er niet is gepubliceerd. AFM en DNB publiceren als toezichthouders tegenwoordig standaard, zodat het op zijn minst verbazingwekkend is waarom de boete van ABN AMRO niet werd gepubliceerd. Wel duidelijk werd (zoals ABN AMRO dat aangaf) dat ABN AMRO bezwaar heeft gemaakt tegen het boetebesluit. Dat is aldus in 2015 gebeurd. De inhoud van het bezwaarschrift is niet bekend, maar wel is duidelijk dat ABN AMRO heeft aangevoerd dat het boetebesluit zou leiden tot nieuwe claims van ondernemers met een renteswap.

Veel kritiek op intrekking boete AFM

Uit het jaarverslag van AFM van 2016, volgt dat de AFM de boete in het eerste kwartaal van 2017 heeft ingetrokken. Het jaarverslag van de AFM is uiterst summier op dit punt. De AFM volstaat met de opmerking dat de boete niet meer opportuun zou zijn, nadat ABN AMRO zich aangesloten heeft bij het Herstelkader waarin afspraken staan over schadevergoeding.

Intrekking boete vanwege goed gedrag?

Die passage van de ABNAMRO boete AFM wekt veel verbazing en is zonder nadere toelichting onbegrijpelijk en behoeft ook (gelet op eventuele rechtsongelijkheid) motivering.

Normaliter wordt een boetebesluit naar aanleiding van de bezwaarprocedure ofwel in stand gehouden, ofwel (geheel of gedeeltelijk) vernietigd. In dit geval valt niet in te zien waarom het Herstelkader ertoe zou moeten leiden dat het boetebesluit ingetrokken moet worden. Uit het feit dat AFM heeft gemeend dat ABN AMRO haar wettelijke verplichtingen heeft geschonden, zou moeten volgen dat beboeting als punitieve sanctie is opgelegd. Dat ABN AMRO vervolgens meedoet aan het Herstelkader, doet aan de wetsovertreding niets af. Hooguit kan het gedrag na de overtreding een rol spelen in de matigingssfeer van de boete. Dat is ook één van de aspecten die terugkomt in het handhavingsbeleid van de AFM. In veel gevallen (niet alleen in bestuursrecht, maar ook in het strafrecht) is een overtreder bereid om de schadelijke gevolgen van de wetsovertreding te compenseren. Dat betekent echter nog niet dat een toezichthouder (of het Openbaar Ministerie) als gevolg daarvan handhaving of vervolging zou moeten staken, omdat dat niet meer opportuun is. Dat ligt ook niet in het punitieve karakter van de boete. Het lijkt erop alsof AFM met de intrekking wil zeggen dat het Uniform Herstelkader een vorm van beboeting is of mogelijk dat ABN AMRO toch heeft meegedaan aan het Herstelkader en dat het dan niet meer zinvol zou zijn om een boete op te leggen.

Boetespecialist advocaat

Als boetespecialist heb ik veel moeite met de intrekking van de ABN AMRO boete. Niet zozeer op de intrekking daarvan, maar het gebrek aan motivering daarbij. Waarom is het voor de AFM opportuun om ABN AMRO de dans te laten ontspringen? Is het alleen omdat zij hebben meegedaan aan het Uniform Herstelkader? Betekent dat dat de AFM boetes gaat intrekken op het moment dat de overtreder inspanningen verricht na de boeteoplegging om schade te compenseren? En geldt dit alleen bij banken? Hebben de gesprekken die ABN AMRO heeft gevoerd met de AFM hierover invloed uitgeoefend?

Het zou de AFM sieren hier meer duiding aan te geven, nu de kritiek groeit.