Meer handhaving en bevoegdheden AFM en DNB: reputatieschade?
Als advocaat AFM en DNB weet ik hoe belangrijk de reputatie is van financiële instellingen zoals vermogensbeheerders en andere financiële dienstverleners. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard, zo werd recent nog in een zitting tegen een openbare waarschuwing voor een financiële instelling door mij aangevoerd. Eerder schreef ik al over de vergaande bevoegdheden van de AFM en DNB om handhaving (zoals boetes, last onder dwangsom) te publiceren. De AFM heeft allerlei soorten maatregelen om haar doel te bereiken, maar soms schieten de maatregelen hun doel voorbij.
In de toekomst heeft de wetgever bepaald dat dit nog uitgebreider gaat worden en ik zie dat met enige argwaan tegemoet.
Sneller publiceren, sneller reputatieschade?
Het concept wetsvoorstel ‘Wet transparant toezicht financiële markten’ beoogt de Wet op het financieel toezicht op verschillende punten te wijzigen. De belangrijkste wijzigingen zijn:
1. Een uitbreiding van de mogelijkheden van AFM en DNB om een openbare waarschuwing uit te vaardigen;
2. Een bevoegdheid voor AFM en DNB om namen van instellingen te noemen wanneer zij resultaten van onderzoeken naar de mate van naleving en risico’s voor de naleving bekend maken;
3. Een mogelijkheid voor de toezichthouders om te reageren op mededelingen van instellingen over het toezicht;
4. Een grondslag voor DNB om bij AMVB aan te wijzen kerncijfers van banken te publiceren.
Reputatieschade door AFM en DNB
Ik zie deze ontwikkeling met vrees tegemoet. Vanzelfsprekend is het van belang dat het beleggend publiek (consumenten) door AFM en DNB gewaarschuwd kunnen worden tegen handelen van bepaalde malavide bedrijven. Een waarschuwing kan ertoe leiden dat herhaling en verdere benadeling wordt voorkomen. Een degelijke waarschuwing heeft echter grote gevolgen voor de financiële instelling. Indien de AFM of DNB een fout maakt en al te snel overgaat tot publicatie, dan is er beperkte rechtsbescherming. Er is de mogelijkheid om naar de voorzieningenrechter te Rotterdam te gaan, maar deze toets is meestal maar marginaal. De gevolgen van een openbare waarschuwing zijn groot.
Het punt is dat de AFM en DNB (zoals ik eerder daarover een procedure heb gevoerd als advocaat AFM en DNB) zelden aansprakelijk is voor fouten. Dat leidt mijns inziens tot de onwenselijke situatie dat de schade van een foutieve publicatie en/of openbare waarschuwing volledig bij de financiële instelling blijft, waarvoor in mijn ogen geen rechtvaardiging is.
AFM en DNB geven hun mening over handhaving?
De nieuwe wet biedt ook de mogelijkheid voor AFM en DNB om zich te mengen in een lopend dossier. Een nieuw artikel in de Wft ziet op situaties waarin instellingen zelf naar buiten treden met informatie over een toezichtaangelegenheid waarbij zij zijn betrokken en waar de AFM en DNB nu op kunnen reageren. In de toelichting staat daarover:
Artikel 1:96a ziet op situaties waarin personen zelf naar buiten treden met informatie over een toezichtaangelegenheid waarbij zij zijn betrokken of om situaties waarin het bekend worden van informatie aan hen toerekenbaar is. De informatie kan bijvoorbeeld betrekking hebben op een lopend onderzoek van de toezichthouder bij een onderneming zijn of op geaggregeerde door de toezichthouder openbaar gemaakte informatie. Dit artikel biedt de toezichthouders de mogelijkheid om dan niet slechts bevestigd of ontkennend te reageren maar ook aanvullingen of correcties te doen, als dit nodig is in het belang van volledige en juiste voorlichting van het publiek over het toezicht.
Dat is allemaal behoorlijk breed omschreven. Bovendien kun je je afvragen of dat nu de rol van AFM en DNB zou moeten zijn. Hoewel het geen rechters zijn, is het wel zo dat AFM en DNB in eerste instantie een besluit nemen dat qua gevolgen gelijk kan zijn aan dat van een rechter. Het is dan weinig passend als AFM en DNB zich gaan mengen in dat debat, terwijl zij ter zake ook een geheimhoudingsplicht hebben.
Vragen over handhaving door AFM en DNB?
Door de grote regeldruk zie ik een grote toestroom aan handhaving door AFM en DNB. Met de verruiming van de mogelijkheid om openbaar te waarschuwen en/of te publiceren, zal dat alleen maar stijgen. De gevolgen van een openbare waarschuwing kunnen immens zijn. Indien u daarmee geconfronteerd wordt, of dreigt geconfronteerd te worden, dan is het verstandig om contact op te nemen met een advocaat financieel recht. Ik sta u graag bij en help u graag uit de brand.
