Vijf vragen over de dwangsom
Als advocaat vorder ik vaak een dwangsom voor mijn cliënten of voer ik daartegen verweer. Aan de dwangsom wordt ten onrechte vaak te weinig tijd besteed, vandaar dat ik hier vijf vragen bespreek.
Vraag 1: Waarom een dwangsom?
Een dwangsom wordt opgelegd als een prikkel om iets wel of juist niet te doen. Het kan gevorderd worden in een procedure, bijvoorbeeld bij een gebod of een verbod. Hoewel het onrechtmatig is om een vonnis niet na te komen, is er geen direct gevolg als een veroordeling niet wordt nagekomen. Daarvoor dient de dwangsom. Het moeten betalen van geld is voor de meesten reden om meteen netjes na te komen.
Vraag 2: Wie kan een dwangsom opleggen?
In een gerechtelijke procedure kan een dwangsom worden gevorderd, bijvoorbeeld bij een rectificatie. De rechter zal beoordelen of een dwangsom op zijn plaats is.
Niet alleen in gerechtelijke procedures komen dwangsommen voor. Ook overheidsinstanties kunnen dwangsommen opleggen, bijvoorbeeld de gemeente of een toezichthouder. Zo kan de gemeente bijvoorbeeld een dwangsom opleggen op de afbraak van een illegaal schuurtje of een illegaal terras. De AFM kan als toezichthouder ook een dwangsom opleggen, bijvoorbeeld om te stoppen met bepaalde illegale beleggingsreclame.
Vraag 3: Hoe hoog dwangsom zijn?
In een procedure kan iedere dwangsom gevorderd worden, maar de rechter kan de dwangsom matigen. De rechter houdt rekening met alle feiten en omstandigheden en bepaalt zo wat voldoende prikkel is. Dat hangt dus heel erg af van de feiten en omstandigheden van het geval. Ook kan een dwangsom per dag worden opgelegd, bijvoorbeeld dat de veroordeling is dat een auto moet worden teruggegeven, met een dwangsom van € 1000,– per dag dat de auto niet in het bezit van de ander is. De rechter zal altijd een maximum aan het aantal dwangsommen opleggen.
Vraag 4: Wat is het verbeuren van dwangsommen?
Het verbeuren van een dwangsom betekent dat de dwangsom verschuldigd wordt. Er wordt dus niet nagekomen en de dwangsommen verbeuren.
Vraag 5: Verweer tegen dwangsommen?
Het voeren van verweer tegen dwangsommen is goed mogelijk. Mocht het zo dan er sprake is van een veroordeling, dan moet er wel worden voldaan, anders verbeuren de dwangsommen. Soms komt het voor dat er helemaal niet aan de veroordeling kan worden voldaan. Om terug te komen op het voorbeeld van de auto: als de auto bijvoorbeeld in een brand verloren is gegaan, dan kan de auto ook niet worden teruggegeven. De veroordeelde zal dan wel naar de rechter terug moeten en aangeven dat hij/zij echt niet aan het vonnis kan voldoen.
Nog vragen over een dwangsom? Neem contact op met Jasper Hagers, specialist in dwangsommen.