Advocaten Wwft

Witwassen en de Wwft – gespecialiseerde advocaat   

Witwassen is een delict dat veelvuldig wordt ingezet door het Openbaar Ministerie om te vervolgen, maar schending van Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (“Wwft”)  wordt ook gehandhaafd door tal van andere overheidsorganen, zoals de Belastingdienst, Bureau Toezicht Wwft, De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM), Bureau financieel toezicht en de Nederlandse orde van Advocaten. Vrijwel iedere ondernemer /beroepsbeoefenaar heeft dus te maken met de Wwft. De Wwft vereist vergaande controle ter identificatie van cliënten (het cliëntenonderzoek, Know your customer) en verplicht ook tot het melden van ongebruikelijke transacties. Een gespecialiseerde Wwft advocaat kan u helpen in het woud van regelgeving, maar specifieke kennis van het begrip witwassen is tevens van belang. 

Wat is witwassen precies? Een advocaat legt uit

Witwassen houdt in dat iemand de herkomst van criminele opbrengsten verhult. Het is dus de bedoeling dat crimineel vermogen wordt uitgegeven, om dit aan het zicht van justitie te onttrekken. In het Wetboek van Strafrecht staat het als volgt omschreven:

hij die van een voorwerp de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats, de vervreemding of de verplaatsing verbergt of verhult, dan wel verbergt of verhult wie de rechthebbende op een voorwerp is of het voorhanden heeft, terwijl hij weet dat het voorwerp – onmiddellijk of middellijk – afkomstig is uit enig misdrijf;

Vormen van witwassen: schuldwitwassen en opzetwitwassen 

Er bestaan verschillende vormen van witwassen. In geval van opzetwitwassen, weet de betrokkene dat de opbrengst afkomstig is van een misdrijf. Dat is voor het Openbaar Ministerie (of een andere toezichthouder) een hoge drempel om tot een bewezenverklaring te komen. Er zal dan bewijsmateriaal moeten zijn waaruit de opzet blijkt, te denken valt dan afgetapte telefoongesprekken en of de inbeslaggenomen administratie.

Bij schuldwitwassen is de drempel veel lager en niet zonder kritiek. In de Wet staat omschreven dat voldoende is dat hij/zij redelijkerwijs moet vermoeden dat er sprake is van crimineel geld / criminele opbrengsten. Hierover is (erg) veel jurisprudentie. 

Onschuldpresumptie niet bij witwassen?

De onschuldpresumptie is een van de belangrijkste bescherming in het strafrecht. Het is vervat in artikel 6 van het EVRM en het komt terug in verschillende bepalingen in het Wetboek van Strafrecht. Het gaat verder dan alleen “innocent, until proven guilty”. Het omvat onder meer dat de bewijslast van een strafbaar feit (maar ook bij beboetbare overtreding) bij de Overheid ligt, dat de verdachte het recht heeft om te zwijgen, dat de verdacht niet hoeft mee te werken aan een eigen veroordeling, dat bij twijfel de rechters de verdachte moeten vrijspreken, dat de rechters niet vooringenomen mogen zijn.

Schuldwitwassen staat op (zeer) gespannen voet met het onschuldpresumptie. Zo kan het weigeren van het afleggen van een verklaring over bepaald vermogen bijdragen aan de veronderstelling dat het enig misdrijf afkomstig is. Bij schuldwitwassen gaat het namelijk om een redelijkerwijs vermoeden en daarvan is sprake wanneer de pleger van het feit bij enig nadenken over de hem bekende gegevens over het goed had kunnen vermoeden dat het voorwerp een criminele herkomst had en hij zonder nader onderzoek niet had mogen handelen. Hoewel het nog steeds aan het Openbaar Ministerie is om bewijsmateriaal aan te leveren om zo dat vermoeden te bewijzen, kan de verdacht zich wel verweren door een verklaring af te geven om aannemelijk te maken dat het geld niet van misdrijf afkomstig is.

Handhaving: last onder dwangsom, bestuurlijke boetes, gevangenisstraf 

In de Wwft staan verschillende handhavingsbevoegdheden. De toezichthouder kan een last onder dwangsom opleggen, een bestuurlijke boete opleggen, maar ook volstaan met een aanwijzing. De handhavende bevoegdheden zijn afhankelijk van de vraag welk artikel overtreden is en daarvoor is bijstand van een gespecialiseerde Wwft vereist. De vraag is namelijk of de toezichthouder wel gebruik maakt van een wettelijke bevoegdheid.

Wwft en bestuurlijke boete 

De bestuurlijke boetes kunnen zeer aanzienlijk zijn. Het maximumbedrag loopt op tot EUR 5.000.000,–, maar dat kan (veel) meer zijn als er sprake is van wederrechtelijk voordeel. Als de toezichthouder namelijk zou overwegen om het wederrechtelijk voordeel te ontnemen, kan de boete tweemaal het bedrag zijn van het wederrechtelijk voordeel.

Gevangenisstraf voor schending Wwft en witwassen 

De straffen voor het delict witwassen zijn niet mals. Het gaat dan om schending van de artikelen in het Wetboek van Strafrecht. Voor schending van de Wwft geldt dat er specifieke handhavingsbevoegdheden zijn opgenomen in de Wwft, maar Wwft delicten zijn ook strafbaar gesteld in de Wet op de Economische Delicten. Indien instellingen die onder de Wwft vallen, strafrechtelijk worden vervolgd via de Wwft dan heeft dat voor de toezichthouder als voordeel dat de bewijslast erg laag is. Het gaat namelijk meestal om kleurloos opzet, waarbij de opzet van de dader gericht is op de verboden gedraging en niet dat de dader zich volledig bewust is dat zijn daad strafbaar is.  

Wat is de WWFT? Gespecialiseerd Wwft advocaat legt uit 

Iedere ondernemer en beroepsbeoefenaar kan met de Wwft te maken krijgen. Het is dus zaak dat u als ondernemer goed voorbereid bent. De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) heeft namelijk een erg breed toepassingsbereik en kan zeer verstrekkende gevolgen hebben. De eerste bestuurlijke boetes zijn opgelegd, waar bijstand van een gespecialiseerde Wwft advocaat is vereist. 

Welke verplichtingen volgen uit de Wwft? 

De Wwft omvat een veelvoud van bepalingen. 

De belangrijkste verplichtingen wegens de Wwft zijn het verrichten van cliëntenonderzoek en de identificatie en verificatie van cliënten (wie is de cliënt?, wie is de UBO, Ultimate Benificial Owner?), en het melden van ongebruikelijke transacties. 

Bij het cliëntenonderzoek moet er dus vastgesteld worden wie de cliënt is, dat moet worden gecontroleerd en vastgelegd. Het moet duidelijk zijn wat het doel en aard is van een opdracht (of transacties) en er moet sprake zijn van een voortdurende controle. Bij ongebruikelijke transacties moet u melding doen. Om te bepalen of een transactie ongebruikelijk is, zijn er verschillende indicatoren. Er zijn objectieve indicatoren en subjectieve indicatoren. Als er sprake is van een objectieve indicator moet u melden. Bij subjectieve indicatoren is het over het algemeen minder duidelijk en moet er zelfstandig een beslissing worden genomen of er al dan niet gemeld wordt. De Wwft doet in dat geval een beroep op de professionele beoordeling van de instelling om te bepalen of een bepaalde transactie.

Op wie is de Wwft van toepassing? 

De Wwft heeft een zeer ruim toepassingsbereik. Er wordt gebruik gemaakt van het begrip instelling, waarbij de instelling dan weer wordt onderscheiden in drie hoofdcategorieën. 

Dat zijn (1) banken, (2) andere financiële ondernemingen en (3) aangewezen beroepsbeoefenaren. 

Daaronder vallen (dus) ook instellingen waar u wellicht als ondernemer in eerste instantie niet aan hebt gedacht. Makelaars vallen bijvoorbeeld onder de Wwft, maar ook accountants, belastingadviseurs, autohandelaren, taxateur, pandjeshuizen, et cetera. Iedere ondernemer moet er eigenlijk rekening mee houden dat de Wwft op hem/haar van toepassing is. 

Wat is een leidraad Wwft? 

Om duiding te geven aan iedere instellingen, hebben de relevante toezichthouders leidraden opgesteld. Zo is er een leidraad voor kopers en verkopers van goederen (relevant voor bijvoorbeeld autohandelaren), een leidraad voor makelaars en taxateurs van onroerende zaken, een leidraad voor accountants en belastingadviseurs. Deze leidraden Wwft geven duiding aan de verplichtingen uit hoofde van de Wwft voor de specifieke ondernemer. Het is aan te raden u te laten adviseren door een gespecialiseerde Wwft advocaat. Deze leidraden zijn namelijk niet altijd eenvoudig zijn opgesteld. 

Beleid om aan Wwft te voldoen

Voor iedere ondernemer is het dus zaak een beleid te hebben om te voldoen aan de Wwft. Dat dient niet alleen schriftelijk vastgelegd te zijn, maar daaraan moet (vanzelfsprekend) ook uitvoering gegeven worden. De relevante medewerkers binnen het bedrijf zal duidelijk moeten zijn welke verplichtingen er kunnen zijn. Bijvoorbeeld als er grote geldbedragen binnenkomen, als niet helemaal duidelijk is wie de klant is, als er tegen ongeregeldheden zijn in een lopend dossier. Schriftelijk vastgelegde KYC / AML (Know your customer / anti money laundering) procedures, maar ook de opvolging daarvan is van groot belang om handhaving van de Wwft te voorkomen.

Advocaat gespecialiseerd in Wwft 

In de situatie dat u twijfelt over de Wwft, of hulp nodig hebt bij het opstellen van de juiste interne KYC-procedures/meldingen en/of geconfronteerd wordt met een toezichthouder op het gebied van witwassen, aarzel dan niet Jasper Hagers (jasper@fennekadvocaten.nl), Wwft advocaat, vrijblijvend te benaderen.  

Navigatie

Rechtsonderwerpen